Mark, 58 jaar man, zit bij ons aan tafel voor een intake. Hij is GGD arts. Door de intensieve periode tijdens corona heeft hij geruime tijd zijn grenzen overschreden. Toen er enige tijd geleden een epidemie van apepokken uitbrak werd het hem te veel. Hij had twee weken vrij genomen om tot rust te komen om daarna weer aan het werk te gaan, maar dat werkte niet. Hij heeft zich met veel tegenzin ziek gemeld. De huisarts verwees hem door naar Burnout Preventie en Begeleiding (BPB).
Wanneer wordt stress een probleem?
Stress is heel normaal. Ons stresssysteem zorgt voor energie en is betrokken bij iedere vorm van inspanning van werken, sporten, voor kinderen zorgen, studeren, koken, voor het doen van leuke en minder leuke dingen. Zonder stress zouden we niet overleven. Het is dus nodig voor je dagelijkse leven en om bedreigende situaties het hoofd te bieden. Je hebt dus altijd stress. Het geeft energie om te leven en extra kracht om bijzondere prestaties te leveren.
Stress wordt pas een probleem als er onvoldoende hersteltijd is. Hersteltijd is nodig om alle energie die door stress wordt verbruikt weer aan te vullen. Als dat evenwicht er is blijf je optimaal functioneren en ben je vitaal. Herstellen doe je door ontspanning, een goede nachtrust en gezonde voeding. Dat klinkt heel vanzelfsprekend en makkelijk, maar dat is het voor veel mensen niet. Zonder herstel bouw je een ‘energieschuld’ op. Net als een batterij in je telefoon waar de accu niet goed meer van oplaadt. Je telefoon gaat dan iedere dag korter mee. Dat gebeurt ook in je lichaam. Als reactie op je gebrek aan energie gaat je lichaam in eerste instantie nog wat harder werken, maar op een gegeven moment houdt het op. De één krijgt last van maag of darmen, de ander van hartkloppingen, pijn aan rug en schouders. Concentratie gaat achteruit en je wordt prikkelgevoeliger. Slapen wordt vaak lastiger. Je raakt uit balans. Je bent neuro-hormonaal ontregeld. Op de langere termijn kan dit veel schade aanrichten in je lijf en brein en tot een burnout leiden.
Mark geeft aan heel moe te zijn. Hij is ’s nachts vaak wakker en voelt zich ’s ochtends niet uitgerust. Hij heeft hoofdpijn en een wattenhoofd, zijn focus is weg. Hij is ook wat somber en heeft moeite om te accepteren wat hem overkomt.
We maken een plan van aanpak voor herstel. Mark krijgt ondersteunende interventies op het gebied van voeding, adem en ontspanning. Onze voedingsgeneeskundige ondersteunt Mark met advies omtrent voeding en ondersteuning met kruiden en supplementen om het lichaam tot rust te laten komen. Onze ademcoach leert Mark door middel van adem invloed uit te oefenen op zijn stresssysteem. Daarnaast gaat Mark aan de slag met de Cortisolmanager.
De Cortisolmanager
Weten hoe jouw lijf werkt is essentieel om elke dag weer te herstellen van stress. Op die manier raak je niet overspannen of burnout. Dat betekent ook dat je kennis hebt over de manier waarop jij mentaal en fysiek reageert op stress. Elke dag gaan mensen in dezelfde context om met stress en toch doet iedereen dat op zijn eigen manier. Zo reageer jij anders als je bijvoorbeeld door een file een belangrijke afspraak mist, dan jouw collega.
De Cortisolmanager is een e-health programma dat je bewust maakt van jouw stresssysteem. De Cortisolmanager leert je stap voor stap wat stress is, wat jouw persoonlijke stresstype is en welke interventies jij kunt inzetten om te herstellen en iedere keer weer te dealen met stress.
Bij BPB zien we de Cortisolmanager als de onderlegger van de multidisciplinaire aanpak van stressklachten. We zetten het veelvuldig en met veel succes in. Het programma sluit naadloos aan bij onze multidisciplinaire aanpak en visie met aandacht voor voeding, beweging en ontspanning/herstel. Daarmee is het een belangrijke bouwsteen in onze trajecten naar duurzaam herstel van stressklachten.
Onze cliënten ontwikkelen door het programma tools voor de rest van hun leven hoe ze iedere keer weer hun veerkracht kunnen herstellen. Ook Mark herstelde goed. Als arts wist hij veel van het lichaam en tegelijkertijd kon hij nog leren over zijn eigen stresssysteem. Hij zegt zelf over de inzet van de Cortisolmanager:
‘Tijdens het begeleidingstraject heb ik inzicht gekregen in de mechanismen die geleid hebben tot mijn uitval. Het bepalen van mijn ‘stresstype’ heeft daarbij erg geholpen. Het ‘waarom’ van hoe ik werk, denk en leef. Ook de gestructureerde opzet van de ‘Cortisol manager’ vond ik erg behulpzaam. Het heeft lang geduurd om te accepteren dat mijn uitval langdurig is en dat aanpassingen in mijn leefwijze essentieel zijn voor een gezond en duurzaam herstel. Ik ben fysiek goed hersteld en werk aan een betere balans tussen werk en privé.’
Gastblog door Chantal Bartels, Stresscoach & Partner BPB
